Ale jaja

Pomimo zbliżających się wielkimi krokami Świąt Wielkanocnych i tytułu mocno sugerującego tematykę postu, artykuł nie będzie dotyczył pisanek wielkanocnych a cytologii jąder u psów. 

Jądra jako narząd mocno wyeksponowany są łatwe do oceny w badaniu klinicznym i usg. Dostępność jąder sprawia również, że wykonanie biopsji cienkoigłowej jest stosunkowo proste i często nie wymaga nawet sedacji, a komplikacje po FNA z praktycznego punktu widzenia nie istnieją.
Można zadać pytanie - po co zajmować się diagnostyką jąder skoro prościej wykastrować pacjenta?  Odpowiedź jest prosta - po pierwsze opiekunowie większości psów nie akceptują kastracji jako zabiegu rutynowego, prozdrowotnego, mającego chronić w przyszłości psa przed częstymi u tego gatunku chorobami prostaty i jąder. Po drugie patologie jąder zwykle pojawiają się u starszych zwierząt, jednocześnie cierpiących na inne choroby, czasami związane pośrednio ze zmianami w gonadach.
A więc diagnostyka chorób jąder jest jak najbardziej potrzebna, a tą diagnostykę uzupełnia i często kończy w postaci diagnozy ostatecznej badanie cytopatologiczne.

Wskazania:
- w badaniu klinicznym asymetria jąder, deformacje, zmiany w konsystencji
- w badaniu usg - guzowate twory w miąższu jąder, zmiany echogeniczności i struktury
- objawy ogólne, towarzyszące zmiana w jądrach - objawy hiperestrogenizacji lub hiperandrogenizmu

Technika:
Jeżeli zmiana jest niewyczuwalna palpacyjnie biopsja powinna być wykonana pod kontrolą usg, choć w większości przypadków próbkę można pobrać bez pomocy ultrasonografu.
Stosujemy jak najmniejsze igły zwykle insulinówki lub igły o rozmiarze 25G.
Biopsję wykonujemy bez aspiracji, czyli wkłuwamy tylko igłę. Następnie pobraną zawartość wyaspirowujemy na szkiełko podstawowe za pomocą dołączonej strzykawki 5cm.
Znieczulenie zazwyczaj nie jest konieczne.

Wyniki:
Różnicowanie zmian zapalnych i nowotworów jąder.
Postawienie ostatecznej diagnozy często pozwala zaplanować odpowiednie leczenie i określić rokowanie zwłaszcza u pacjentów cierpiących jednocześnie na inne nierzadko poważne choroby.
Szersze omówienie zagadnienia i wybrane przypadki kliniczne będą zaprezentowane w oddzielnym artykule.


Cztery różne zdjęcia, trzy różne guzy.  Czy ktoś potrafi je rozpoznać ?  Na odpowiedzi czekam w komentarzach.

fot. nr 1

fot. nr 2

fot. nr 3

fot. nr4
 Wszystkie zdjęcia wykonał autor i nie wyraża zgody na ich kopiowanie i  publikację.

Krótka opowieść o komórce o trudnej do zapamiętania nazwie - komórka akantolityczna, co to takiego?

Są to komórki powstające w naskórku w wyniku procesów chorobowych. Mechanizm niezależnie od przyczyny choroby jest taki sam, a mianowicie dochodzi do zerwania połączeń międzykomórkowych między korneocytami. Komórki z wielobocznych ''płaskich'' stają się okrągłe, okrągławe a cytoplazma przybiera ciemnoniebieską barwę, czasami tak intensywną że jądro staje się niewidoczne. Utrata połączeń międzykomórkowych to nie tylko zmiana kształtu, to też szybsze złuszczanie się. Akantocyty powstają w chorobach autoimmunologicznych z grupy pęcherzyc, wtedy połączenia międzykomórkowe zrywane są przez przeciwciała. Pojawiają się także w przebiegu głębokiego ropnego zapalenia skóry i dermatofitozy zwłaszcza w przebiegu inwazji Trichophyton mentagrophytes, wówczas akantoliza wywołana jest przez enzymy uwolnione przez drobnoustroje.

Ropne zapalenie skóry.

Obecność komórek akantolitycznch, nie jest patognomiczna dla określonej grupy chorób zwłaszcza kiedy występują pojedynczo.W preparatach cytologicznych towarzyszą im zawsze komórki zapalne najczęściej neutrofile.

Zagadka.
Kiedy akantocyty występują w tzw. tratwach i w jakiej chorobie z grupy pęcherzyc nie będą widoczne w obrazie cytologicznym? Czekam na odpowiedzi w komentarzach.

Akantocyty i liczne neutrofile

Piśmiennictwo.
Atlas of Dermatological Cytology of Dogs and Cats. Francesco Albanese.
Small Animal Dermatology. Karen A. Moriello.
Veteriynary Cytology Dog, Cat, Horse and Cow.

 Doświadczenia własne autora. Wszystkie zdjęcia wykonał autor i nie wyraża zgody na ich publikację.